We konden naar boven kijken na de winst op De Kentering. Immers we moesten in de vierde ronde tegen hekkensluiter Staunton Etten-Leur. Een team waar we toch een behoorlijk ratingoverwicht op hebben.

Eenmaal aangekomen kwamen we in een ijzige zaal terecht. Ron had al snel het probleem gediagnosticeerd: enkel glas en koude radiatoren. In het kader van besparing in deze barre tijden had men de verwarming niet aangezet. Een apart soort ‘thuisvoordeel’.

Een rondje langs de borden; op bord één had ik een gelijke stelling na een kans op voordeel gemist te hebben. Op bord twee had Elysia een tweesnijdende stelling. Ron op bord drie stond wel wat beter omdat zijn stukken actiever stonden. Ethan had een complex gevecht gecreëerd op bord vier. Op bord vijf had Freek een zet of tien theorie op het bord geplempt en zat daarna in de tank. Op bord zes stond Nirupa onder druk. Op zeven had Ewout al direct een heel prettige stelling. En op acht stond Flip iets minder.

Op bord acht had Flip ergens een vergissing gemaakt. Hij koos het plan Pc6-d8-e6 in een gesloten stelling. Het paard stond in zekere zin wel beter op e6 maar het ondersteunde niet het plan b5-b4 op die manier. Daarmee had Flip niet echt constructief tegenspel en hij moest verdedigen op de koningsvleugel. Dat deed hij echter met verve totdat hij een verloren pionneneindspel in ging. Flip bood nog remise aan maar zijn tegenstander trakteerde hem op een koude douche en speelde het gedecideerd uit. (0-1)

Op bord vijf was toen Freek klaar. Op zet dertien maakte hij een fout door Da4 in plaats van Da3 te spelen, zo bleek later in de analyse. Op dat moment stond de zwarte koning al op e6 ten koste van een enkel pionnetje. Op de veertiende zet moest hij dan alsnog Da3 spelen, maar ja, wie doet dat nou? De witte koning werd ook naar d3 gedreven. Het werd nog even spannend toen Freek noodgedwongen een stuk offerde maar het mocht niet baten. Koel spel van de tegenstander, dat moet gezegd. (0-2)

Op bord één dan, na een kans op voordeel in de opening gemist te hebben kwam er een gelijke stelling op het bord. Ik had geen goed gevoel bij een bepaalde kandidaatzet, maar kon de weerlegging niet vinden. Daarom speelde ik hem toch Mijn tegenstander had beter gerekend en vond het wel. Een fraai dameoffer vier zetten diep maakte het af en in tijdnood bleef de tegenstander ijzig. (0-3)

Op bord zeven dan onze enige overwinning van de dag. In een Franse partij kwam Ewout al snel heel goed te staan. Na exd5 besloot de tegenstander e6-e5 te spelen omdat de zwarte stukken nog niet waren ontwikkeld. Deze d5-pion was echter een vrijpion en het d6-veld kon Ewout langzaam maar zeker onder controle krijgen. Geen moment ging Ewout van het gas! Fraai. (1-3)

De tegenstander van Elysia had duidelijk geen last van de kou en speelde in een T-shirt!! Na een onduidelijke openingsfase werd Elysia gedwongen, of had ze het zo ingeschat, dat weet ik niet, om een stuk te offeren voor een koningsaanval. Het fraaie Pe5-c6 was duidelijk gemist door de tegenstander want het werd hem heet onder de voeten. De combinatie van een hangende loper en een damevork was wat veel maar wit wist nog langs de afgrond te scheren. Toen de rookwolken waren opgetrokken had Elysia drie pluspionnen (verbonden vrijpionnen, die nog wel ver moesten lopen) en twee torens tegen een dame en loper. Wit bood herhaaldelijk remise aan, Elysia sloeg dat af maar viel op een gegeven moment toch in een trucje en verloor. (1-4)
Ethan had een pechdag. Na een standaardplan een soort Konings-Indische opstelling werd het heel complex. De tegenstander had goed opgelet en hoewel Ethan even een pion voor kwam leek de kou een beetje uit de lucht. In het pionneneindspel leek Ethan echter onnodig een blunder te maken, na het afslaan van diverse remise-aanboden, en de evaluatie van de stelling sloeg totaal om. (1-5)

Dan nog Nirupa. Ze stond de hele tijd iets minder omdat haar f8-loper was geruild maar haar c8-loper zwak was. Er kwam een Siberische koningsaanval over haar stelling maar ze wist alles perfect te keepen. Toen de ergste ellende voorbij was bood ze remise aan. Ze stond nog iets slechter maar de tegenstander voelde het tij kantelen. (1,5-5,5)

Als laatste Ron. Met een muts en een winters jack mocht hij het Russisch bestrijden. Dit ging hem goed af en hij kwam beter te staan. Het voordeel uitbuiten bleek heel moeilijk en er werd veel geruild. Dit resulteerde in een ongelijkelopereindspel dat remise was. Freek en ik gingen al wat snelschaken in de lobby terwijl Ron wat zetten deed alvorens de vrede zou worden getekend. Dat dachten ae althans. De tegenstander speelde terecht door en Ron vond niet het juiste plan en kwam onder druk te staan. Toen hij zijn loper kon offeren voor de pion liet hij dit na. Hij was duidelijk afgeleid door de onverwachts aanslaande warmtepomp van de koelkast. Er zou een stelling resteren met alleen maar een randpion van de ‘verkeerde kleur’ voor de tegenstander. (1,5-6,5)

Of in Rons eigen woorden:
“Schaken was altijd leuk, maar nu niet meer. Zelden heb ik zo afgezien als deze middag. We werden ontvangen in het buurthuis van een stel verdwaalde Eskimo’s; het was er veertien graden! Bij aanvang welteverstaan, door de radiatoren stroomde ijswater, rondom vroor het dat het kraakte en vier uur later was het binnen kouder dan buiten. Na tien minuten hadden wij allemaal onze jas weer aan en hadden we eigenlijk moeten vertrekken met een beroep op de reglementen –er zal toch wel ergens in staan dat je je gasten op fatsoenlijke wijze dient te ontvangen ?- maar beleefdheidshalve schaakten wij voort, tegen beter weten in. Er stond een biljart maar ook daarvan hadden de onverlaten de verwarming uitgeschakeld. Anders had ik er tussen de zetten door languit op gaan liggen. Ik weet nog in 1979 schaatste ik in een wak en werd ik enkele dagen later teruggevonden: ik zeg het je, zo koud was het.
Enfin in het begin, toen er nog enige rudimentaire warmte in de botten aanwezig was, speelde ik mijn tegenstander nagenoeg zoek. Maar dan, terwijl mijn zicht gehinderd werd door de pegels aan mijn ijsmuts, vergat ik het voortijdig af te maken. Mij werd remise aangeboden. Niet wetende wat te doen in afwachting van de terugreis, want de rest zat nog te schaken, en bevreesd om bevroren te geraken als ik ook mijn brein stil zou zetten, heb ik dat aanbod afgeslagen. Vervolgens ben ik rondjes rond het biljart gaan lopen, omdat mijn stijve knoken heftig begonnen te protesteren tegen de niet aflatende aanslag op mijn voortbestaan. Lang verhaal kort: geheel onderkoeld vloeide er op zeker moment alleen nog een stroompje bloed naar vingers en tenen en was mijn rekenkracht evenredig aan de buitentemperatuur tot ver onder het nulpunt gedaald. Ik liet een pionnetje doorschuiven tot dame en kon opgeven. Dat was mijn geluk: In de auto van Ewout ben ik na anderhalf uur weer een klein beetje mens geworden. Ik zit nu thuis met mijn voeten in een emmer kokend water om te kijken wat er verder nog te redden valt. Waarschijnlijk, als het weer het toelaat, zien jullie mij in juni ergens weer verschijnen.
Epiloog. Jullie denken dat ik overdrijf en dat er van kwade opzet geen sprake kan zijn, maar jullie waren er niet bij. Het is zoals Poetin de Oekraïners bestrijdt, met koning winter als belangrijkste wapen en bondgenoot. De tegenstander van Elysia speelde in zijn T-shirt en zat ons watjes continu uit te lachen en meewarig aan te kijken. Hij had duidelijk de afgelopen week op zijn balkon getraind.
Wij hebben ons voorgenomen, mocht er ooit een thuiswedstrijd tegen Staunton komen, de zaal met elektrische kachels en verwarmde speelborden tot minstens vijfenveertig graden heet te stoken, de maand ervoor in de sauna te gaan voorbereiden en ze warm welkom te heten.”

Ging dan echt alles mis? Bijna wel, maar ik vond het heel goed hoe Elysia en Ethan remise-aanboden afsloegen! Soms kom je dan van een koude kermis thuis, maar telkens maar remise accepteren in een stelling die je als beter voor jezelf taxeert gaat je ook niet in de koude kleren zitten. De volgende ronde zijn we vrij, maar op 11 maart mogen we De Stukkenjagers 5 het vuur aan de schenen leggen.

Jochem Berndsen